OnlyOffice is een gratis Microsoft Office alternatief. Er zijn lokaal te installeren programma’s en het kan op een eigen server draaien. Daardoor kan het dienen als een cloudvrij en gratis officepakket. We bekijken hoe dat bevalt.

Naast de webeditors van OnlyOffice zijn er ook lokaal te installeren versies voor Windows, macOS en ­Linux. Die maken zowel samenwerking via cloudopslag mogelijk als werken met lokaal opgeslagen bestanden. Je hebt geen externe cloudopslag nodig om meerdere gebruikers samen te laten werken, er is een component die je kunt installeren op een zelf gehoste server. In de huidige Nextcloud-­versie is OnlyOffice zelfs opgenomen in het installatie­pakket.

Naast de klassieke officeprogramma’s biedt Only­Office ook projectplanning, CRM- en document­managementmodules. Hier kijken we meer naar hoe het presteert als gratis Microsoft Office alternatief met de editors voor teksten, tabellen en presentaties.

OnlyOffice zonder cloud
De webversie van OnlyOffice en de desktop-editors voor Windows, macOS en Linux zijn bijna volledig identiek en kunnen op enkele uitzonderingen na op dezelfde manier gebruikt worden. Er is duidelijk een grote gelijkenis met Microsoft Office. OnlyOffice gebruikt bijvoorbeeld dezelfde accentkleuren voor de afzonderlijke programmamodules die je kent van Word, Excel en PowerPoint.

Microsoft Office was ook de inspiratiebron voor het ontwerp van de gebruikersinterface. In plaats van pull-downmenu’s zijn er tabbladen met verschillende werkbalken, vergelijkbaar met de linten die bij Microsoft Office 2007 zijn geïntroduceerd. Ze zijn iets duidelijker dan het Microsoft-equivalent, simpelweg door het beduidend kleinere aantal functies.

Plus- en minpunten
Er zijn echter ook verschillen waaraan je moet wennen. Zo zitten de gedetailleerde instellingen voor bijvoorbeeld alinea’s of werkbladen niet alleen in de dialoogvensters die via het contextmenu te bereiken zijn, maar ook in een apart deel aan de rechterkant van het scherm.
Het is ook een beetje ongebruikelijk dat er in het bestandsmenu van de desktopversies menu-items staan voor het opslaan en afdrukken, maar niet voor het openen of aanmaken van nieuwe documenten. Daarvoor moet je op het OnlyOffice-logo linksboven klikken om naar een gebied te gaan dat lijkt op de backstage-weergave van Microsoft Office. Dat is bij de webversie weer anders: het OnlyOffice-logo leidt dan naar de website van de producent. Documenten kunnen met de webversie alleen worden geopend en aangemaakt via de interface van de cloudopslag.

OnlyOffice onderscheidt zich positief van Microsoft Office door meerdere documenten in tabbladen te ondersteunen, ongeacht het bestandsformaat en het documenttype. Er zijn dus geen verschillende toepassingen of vensters voor teksten, tabellen en presentaties. In plaats daarvan worden ze allemaal in hetzelfde programmavenster geladen en komen ze in hun eigen tabbladen terecht. Die kunnen worden losgemaakt en omgezet in individuele vensters, vergelijkbaar met browsers, om bijvoorbeeld meerdere documenten naast elkaar weer te geven.

OnlyOffice tabbladen documenten
OnlyOffice ondersteunt tabbladen en kan daarin verschillende documentformaten herbergen, ook een combinatie van teksten, spreadsheets en presentaties.

OnlyOffice gebruikt geen eigen bestandsformaten, maar gebruikt de Microsoft-formaten docx, xlsx en pptx. Bestanden met het Open Document Format (odt, ods, odp) en rtf-tekstbestanden kunnen ook worden geopend. OnlyOffice leest ook pdf-documenten, maar kan die alleen weergeven. Omgekeerd kunnen alle bestanden die met OnlyOffice zijn gemaakt of bewerkt, worden geëxporteerd naar pdf.

Het valt daarbij wel op dat OnlyOffice de tijd neemt om bestanden te openen en op te slaan – ook op lokale gegevensdragers. Zelfs het laden van eenvoudige teksten van één pagina kan een paar seconden duren. Maar in de editor werkt het dan vervolgens net zo vloeiend als bij vergelijkbare office­programma’s.

Goede gratis Office
Het scala aan functies is globaal vergelijkbaar met dat van Google Docs. De tekstverwerker bevat alle belangrijke basisfuncties zoals kop- en voetteksten, paginanummering, commentaarfunctie, revisiemodus, tabellen, grafieken en tekstvelden met verschillende omloopopties, werken met kolommen, spellingscontrole, voetnoten en inhoudsopgaven.

Vergeleken met Word kan er veel minder worden aangepast. Wat we het meest hebben gemist, zijn document­sjablonen, een afbreekhulpmiddel, de moge­lijkheid om trefwoordenboeken te maken en enkele handige functies zoals het permanent weergeven van het aantal tekens en woorden in de status­balk. De tekstmodule voldoet echter zeker aan de gangbare eisen die aan zo’n programma worden gesteld op kantoren of in de particuliere sector.

Excel alternatief?
Het werken met spreadsheets zal ook volstaan voor vele standaard toepassingsgebieden. Het ondersteunt verschillende werkbladen, bevat alle belangrijke functies voor wiskundige, statistische en commerciële berekeningen, diagrammen en benoembare celbereiken, evenals voor het verbergen en filteren van bereiken. Alle reken- en stringfuncties kunnen worden geselecteerd via een ­thematisch ­gegroepeerde werkbalk. Er is ook een aantal handige functies beschikbaar die je vaak ziet bij dit soort programma’s, zoals het automatisch vullen van cel­bereiken door het trekken van een kader of het meteen berekenen van aantal, gemiddelde en som van een geselecteerd blok en dit weergeven in de status­balk.

OnlyOffice Excel
VBA-macro’s worden niet ondersteund door de OnlyOffice spreadsheet-editor.

Sommige functies zullen gevorderde gebruikers wel missen, zoals draaitabellen en vooral VBA-­macro’s. OnlyOffice heeft wel een eigen macro­functie, maar die is niet compatibel en ook niet zo krachtig als VBA.

Presentaties
Het presentatieprogramma is het programma dat het minst lijkt op het origineel. Er is vooral duidelijk minder van alles: minder sjablonen, minder lay-outs en slechts acht overgangseffecten en animaties. Sommige dingen ontbreken volledig, zoals de mogelijkheid om video’s of 3D-modellen in te voegen – of het tijdelijk verbergen en overslaan van dia’s.

(bron: ct.nl)